જનીન પરિવર્તન માટે વપરાતું સંક્ષિપ્ત રૂપ વ્યક્તિના સ્તન કેસર થવાની સંભાવનાને અસર કરતાં હોવાનું જણાવી શકતા BRCA. જનીન પરિવર્તન બે પ્રકારના હોય છે. BRCA1 અને BRCA2.

સ્તન કેસરનાં સંદર્ભે બાયોપ્સીમાં રોગની તપાસ કરવા માટે સ્તનના ભાગેથી પેશીને લેવામાં આવે છે. કેટલીક બાયોપ્સીમાં સોય વડે ટીશ્યુના નાના નમૂના કાઢવાની જરૂર પડી શકે છે જ્યારે અન્ય કિસ્સાઓમાં શંકાસ્પદ નોડ્યુલ અથવા ગઠ્ઠો કાઢવાની જરૂર પણ પડી શકે છે. મોટાભાગની બાયોપ્સી નાની પ્રક્રિયાઓ હોવાથી, દર્દીઓને સામાન્ય રીતે ઘેનની જરૂર હોતી નથી. જો કે, કેટલીકવાર સ્થાનિક એનેસ્થેસિયાનો ઉપયોગ કરી શકાય છે.

સ્તન કેન્સરના નિદાન માટે કરાતી બાયોપ્સી એ એક સરળ તબીબી પ્રક્રિયા છે. યાદ રાખો જ્યારે તબીબ દ્વારા "સ્તન બાયોપ્સીની જરૂર છે" તેમ કહેવામાં આવે છે તેનો અર્થ એ નથી કે વ્યક્તિને કેન્સર છે જ. અન્ય કેટલીક પરિસ્થિતિઓ પણ સ્તનમાં ગાંઠ થવાનું અથવા વૃદ્ધિનું કારણ બની શકે છે. સ્તન બાયોપ્સી એ નિર્ધારિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે કે તમારા સ્તનમાં જણાતી એ ગાંઠ કેન્સરગ્રસ્ત છે કે સૌમ્ય. બાયોપ્સી એ કેન્સરને ખાતરીપૂર્વક શોધવાનો રસ્તો છે.

સ્તન બાયોપ્સીના પ્રકારોસ્તન બાયોપ્સીના વિવિધ પ્રકારો છે. વ્યક્તિના શરીરના ચિન્હો અને લક્ષણો અનુસાર તબીબ બાયોપ્સીનો પ્રકાર નક્કી કરે છે.

ફાઇન નીડલ (FNA) બાયોપ્સી:FNA બાયોપ્સીમાં, સિરીંજ સાથે જોડાયેલ ખૂબ જ પાતળી, હોલો સોયનો ઉપયોગ શંકાસ્પદ વિસ્તારમાંથી થોડી માત્રામાં પેશીઓને ખેંચવા (એસ્પિરેટ કરવા) કરવા માટે થાય છે. FNA બાયોપ્સી માટે વપરાતી સોય રક્ત પરીક્ષણ માટે વપરાતી સોય કરતાં પાતળી હોય છે. આ પ્રવાહીથી ભરેલા ફોડલો અને ઘન સમૂહના ગઠ્ઠા વચ્ચેનો તફાવત નક્કી કરવામાં મદદ કરે છે.

કોર નીડલ બાયોપ્સી: કોર નીડલ બાયોપ્સી ફાઇન નીડલ બાયોપ્સી જેવી જ છે. કોર બાયોપ્સી ડૉક્ટર દ્વારા અનુભવાયેલા અથવા અલ્ટ્રાસાઉન્ડ, મેમોગ્રામ અથવા MRI પર જોવામાં આવેલા સ્તનના ફેરફારોના નમૂના લેવા માટે મોટી સોયનો ઉપયોગ કરે છે. જો સ્તન કેન્સરની શંકા હોય તો આ બાયોપ્સી ઘણીવાર પસંદગીનો પ્રકાર બની રહે છે.

સર્જિકલ બાયોપ્સી:દુર્લભ કિસ્સાઓમાં, પરીક્ષણ માટે ગઠ્ઠાના તમામ અથવા ભાગને દૂર કરવા માટે શસ્ત્રક્રિયાની જરૂર પડે છે. તેને સર્જીકલ અથવા ઓપન બાયોપ્સી કહેવામાં આવે છે. ત્યાર બાદ, સેમ્પલ હોસ્પિટલની લેબોરેટરી (પ્રયોગશાળા) માં મોકલવામાં આવે છે. પ્રયોગશાળામાં, જો તે કેન્સરગ્રસ્ત હોય તો સમગ્ર ગઠ્ઠો દૂર કરવામાં આવ્યો હતો તેની ખાતરી કરવા માટે તેઓ કિનારીઓનું પરીક્ષણ કરશે. ભવિષ્યમાં વિસ્તારનું નિરીક્ષણ કરવા માટે તમારા સ્તનમાં મેટલ માર્કર છોડી દેવામાં આવી શકે છે.

લસિકા ગાંઠ બાયોપ્સી:ડૉક્ટરને કેન્સરના પ્રસાર વિશે તપાસ કરવા માટે હાથની નીચે લસિકા ગાંઠોની બાયોપ્સી કરવાની પણ જરૂર પડી શકે છે. આ સ્તનની ગાંઠની બાયોપ્સી અથવા જ્યારે સર્જરી વખતે સ્તનની ગાંઠ દૂર કરવામાં આવે ત્યારે તે જ સમયે થઈ શકે છે.

સ્ટીરિયોટેક્ટિક બાયોપ્સી:સ્ટીરિયોટેક્ટિક બાયોપ્સી દરમિયાન, વ્યક્તિ ટેબલ પર મોઢું રાખીને સૂઈ જાય છે જેમાં છિદ્ર હોય છે. ટેબલ ઈલેક્ટ્રિકલી પાવર્ડ હોય છે અને તેને ઉભું કરી શકાય છે. આ રીતે, તમારા સર્જન ટેબલની નીચે કામ કરી શકે છે જ્યારે તમારા સ્તનને બે પ્લેટની વચ્ચે નિશ્ચિતપણે રાખવામાં આવે છે. તમારા સર્જન એક નાનો ચીરો કરશે અને સોય અથવા વેક્યૂમ-સંચાલિત પ્રોબ વડે નમૂનાઓ લેશે.

એમઆરઆઈ-માર્ગદર્શિત કોર નીડલ બાયોપ્સી:એમઆરઆઈ-માર્ગદર્શિત કોર નીડલ બાયોપ્સી દરમિયાન, એમઆરઆઈ મશીન એવી છબીઓ પ્રદાન કરશે જે સર્જનને ગાંઠ વિશે માર્ગદર્શન આપે છે. એક નાના ચીરા દ્વારા કોર નીડલની મદદથી નમૂના લેવામાં આવે છે.

બ્રેસ્ટ સેલ્ફ એક્ઝામિનેશન એટલે સ્તનની જાત તપાસ કે સ્વતપાસ. જે માસિકના અમુક દિવસો બાદ અથવા રજોનિવૃત્ત મહિલાઓ દ્વારા એક ચોક્કસ દિવસ નક્કી કરીને થઇ શકે છે. સાચી રીતે કરવામાં આવેલ સ્તનના જાત પરીક્ષણથી સ્તનની અસામાન્યતાઓને પારખી, તબીબી સહાય લઇ શકાય છે.

કિમોપોર્ટ સિલિકોનની નાની ટયુબનું બનેલું એક સાધન છે, જેને સીધું નસ સાથે જોડી શકાય છે. આ સાધનનો મુખ્ય લાભ એ છે કે કિમોથેરાપીની દવા સીધી આ પોર્ટ દ્વારા આપી શકાય છે, જેથી વારંવાર નસમાં ઇન્જેક્શન આપવાની જરૂર રહેતી નથી.

કીમોપોર્ટનાં ફાયદા:

• કિમોપોર્ટ શરીરમાં જંતુમુક્ત પદ્ધતિથી દાખલ કરવામાં આવે છે, જેથી ચેપની શક્યતા ઓછી થાય છે.
• કિમોપોર્ટ દવા આપવા, લોહી લેવા તથા PET અને CT સ્કેન જેવી તપાસ દરમ્યાન શરીરમાં ડાઈ ઈન્જેક્ટ કરવાં માટે પણ ઉપયોગી થાય છે.
• કિમોપોર્ટને કારણે ત્વચાના સંપર્કમાં આવતી દવાઓ અને તેની ત્વચા પર થતી સંભવિત આડઅસરનું જોખમ ઘટે છે.
• લાંબા સમયની સારવારમાં તે ઉપયોગી સાબિત થાય છે.
• શરીરમાં દાખલ કરાતાં અન્ય સાધનોની તુલનામાં કિમોપોર્ટ કોસ્મેટીકલી વધુ સ્વીકાર્ય છે.

કીમો બ્રેઈન એ કેન્સરના દર્દીઓ અને કેન્સર બાદ સ્વસ્થ થયેલા વ્યક્તિઓ દ્વારા કેન્સરની સારવાર કે કોમોથેરપીની સંભવિત આડઅસરોનું વર્ણન કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતો સામાન્ય શબ્દ છે, જેમાં મગજમાં ફોગ જેવી સ્થિતિ, જ્ઞાનાત્મક ક્ષતિ અથવા નિષ્ક્રિયતા, અથવા વિચાર કે યાદશક્તિ ને લગતી સમસ્યાઓનો સમાવેશ થાય છે.

કેન્સરના સંદર્ભે ક્લિનિકલ ટ્રાયલ્સ એટલે નવી સારવાર પદ્ધતિ અથવા દવાઓની સલામતી અને અસરકારકતાને માપવાં માટેનું પરીક્ષણ કે સંશોધનાત્મ્ક અભ્યાસ.

દર્દીઓને કેન્સરના નિદાન અને સારવારનો સક્ષમતાપૂર્વક સામનો કરવામાં મદદરૂપ થવા માટે આપવામાં આવતી માનસિક સહાય.

આ સ્તન કેન્સરનો પ્રારંભિક અને બિન-આક્રમક પ્રકાર છે જ્યાં સ્તનની દૂધની નળીઓના અસ્તરમાં અસામાન્ય કોષો જોવા મળે છે, અને અસામાન્ય કોષો નળીની બહાર ફેલાતા નથી. DCIS એ સ્ટેજ 0 સ્તન કેન્સર છે, એટલે કે કેન્સર બિન-આક્રમક છે અને તે કેન્સરની વૃદ્ધિની મૂળ જગ્યાની બહાર ફેલાતું નથી.

ડાયગ્નોસ્ટિક ઇમેજિંગ એટલે કે મેમોગ્રામ અને એમઆરઆઈ જેવી તકનીકો, જે સ્તનના કોષોની વિગતવાર છબીઓ બનાવવા માટે ઉપયોગ થાય છે.

ફટિગ એટલે થાક. કેન્સરની સારવારથી થતી સામાન્ય આડઅસર, આ થાક વધારે પડતો હોય છે અને સામાન્ય આરામથી દૂર થઈ શકતો નથી.

ફ્રોઝન સેક્શન એ એક ખાસ પ્રકારની પેથોલોજિકલ પ્રક્રિયા છે, જે દ્વારા ત્વરિત બાયોપ્સી થાય છે. આમાં બ્રેસ્ટ કેન્સરના દર્દીની સર્જરી દરમ્યાન શંકાસ્પદ પેશીઓનાં નમૂના લેવામાં આવે છે અને તેને તરત જ ફ્રીઝ કરી, પાથોલોજિસ્ટ દ્વારા માઈક્રોસ્કોપ હેઠળ નિરીક્ષણ કરવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયા માત્ર 15-20 મિનિટમાં થાય છે, જેના કારણે સર્જનને તરત જ યોગ્ય સારવાર હેતુ નિર્ણય લેવામાં મદદ મળે છે.

બ્રેસ્ટ કેન્સરની સારવારમાં ફ્રોઝન સેક્શન મહત્વનું બની રહે છે કારણકે ચાલુ સર્જરી દરમ્યાન જ સર્જન કેન્સરગ્રસ્ત પેશીઓની પુષ્ટિ મેળવી શકે છે તેમજ રોગ કેટલો વિસ્તરેલો છે તે પણ જાણી શકવાને લીધે સર્જન ફેલાયેલા કેન્સરના ટીસ્યુને (પેશીઓને) દૂર કરી શકે છે.

જેનેટિક કાઉન્સેલિંગમાં કેન્સરના આનુવંશિક જોખમોને ઓળખવા માટેના જેનેટિક પરીક્ષણોના મહત્વ અને તે વિષે બહોળું જ્ઞાન પ્રદાન કરતી ચર્ચાનો સમાવેશ થાય છે.

હિસ્ટોપેથોલોજી એટલે કે પેશીવિકૃતિ અથવા પેશીરુગ્ણતા શાસ્ત્ર જે અંતર્ગત રોગમાં થતી પેશીની વિકૃતિઓનો સૂક્ષ્મદર્શક વડે અભ્યાસ કરવામાં આવે છે. આના મુખ્ય પગલામાં:

1. ગાંઠમાંથી / અસામાન્ય વિસ્તારમાંથી પેશીનો અંશ લેવો
2. આ અંશને પૃથ્થકરણ માટે તૈયાર કરવો
3. ફ્રોઝન સેક્શન અથવા શીતપેશી પરીક્ષણ
4. પેશીનું સ્ટેઈનીંગ અથવા અભિરંજન
5. અર્થઘટન એટલે કે જુદા જુદા કોષો, તેમાં થયેલી વિકૃતિ તથા કોષોની બહારના દળમાં ફેરફારોને નોંધીને રોગનું નિદાન કરાય છે.

આ સ્તન કેન્સરનો એક જવલ્લે - ક્યારેક જ જોવા મળતો, આક્રમક પ્રકાર છે. IBC ત્યારે થાય છે જ્યારે કેન્સરના કોષો સ્તનની ચામડી અને લસિકા વાહિનીઓમાં ઘૂસી જાય છે. અન્ય પ્રકારના સ્તન કેન્સર કરતાં IBCનું નિદાન મુશ્કેલ ગણવામાં આવે છે અને તે યુવાન સ્ત્રીઓમાં વધારે જોવા મળે છે . તે અન્ય પ્રકારના સ્તન કેન્સર કરતાં પણ વધુ ઝડપથી ફેલાય છે. IBC ને સ્ટેજ 3 સ્તન કેન્સર તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે કારણ કે તેમાં સ્તનની ચામડીના કેન્સરનો સમાવેશ થાય છે. જો કેન્સર સ્તન અને ત્વચાની બહાર શરીરના અન્ય અવયવોમાં ફેલાઈ ગયું હોય, તો તેને સ્ટેજ 4 સ્તન કેન્સર તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે.

ઇન્ફ્યુઝન એટલે શરીરની નસ અથવા ટીસ્યુ (પેશીઓ) માં સારવાર માટેના સબસ્ટેન્સ (દવા) નું ઇન્જેક્શન દ્વારા વહન કરાવવું. કીમોથેરાપી, બાયોલોજિક ટાર્ગેટેડ થેરાપી અને ઇમ્યુનોથેરાપી સામાન્ય રીતે ઇન્ફ્યુઝન દ્વારા અથવા શરીરમાં દવાઓના ઇન્જેક્શન દ્વારા આપવામાં આવે છે.

આ એક આક્રમક પ્રકારનું સ્તન કેન્સર હોય છે જે સ્તનના લોબ્યુલ્સ (દૂધ ગ્રંથીઓ) માં શરૂ થાય છે અને આસપાસની સામાન્ય પેશીઓમાં ફેલાય છે. તે લોહી અને લસિકા તંત્ર દ્વારા શરીરના અન્ય ભાગોમાં પણ ફેલાઈ શકે છે. ILC એ સ્તન કેન્સરનો બીજો સૌથી સામાન્ય પ્રકાર છે, જેનું પ્રમાણ સ્તન કેન્સરના કુલ નિદાનમાં લગભગ 12-15% જેટલું હોય છે.

ઇમ્યુનોથેરપીમાં શરીરનાં રોગપ્રતિકારક તંત્રનો ઉપયોગ કરીને કેન્સર કોષોને નષ્ટ કરવાની સારવારનો સમાવેશ થાય છે.

લિમ્ફેડીમા એ લાંબાગાળાની એવી અસર છે જે લસિકાગ્રંથીઓના સામાન્ય ડ્રેનેજમાં વિક્ષેપ અથવા નુકસાનને કારણે થાય છે તે મોટેભાગે હાથના સોજાનું કારણ બને છે, પરંતુ તે સ્તન, છાતી અને ક્યારેક પગને પણ અસર કરી શકે છે. સ્તન કેન્સરની સારવારના ભાગરૂપે એક્સેલરી લસિકા ગાંઠો દૂર કરવાથી લિમ્ફેડેમા થવાનું જોખમ વધે છે.

મેટાસ્ટેટિક સ્તન કેન્સર એ સ્ટેજ 4 સ્તન કેન્સર તરીકે વર્ગીકૃત કેન્સર છે, મેટાસ્ટેટિક સ્તન કેન્સર (MBC) ત્યારે કહેવાય છે જ્યારે સ્તન કેન્સર ફેફસાં, યકૃત, હાડકાં અથવા મગજ જેવા શરીરના અન્ય ભાગોમાં ફેલાય છે અથવા મેટાસ્ટેસાઇઝ થાય છે. જો કે MBC સાધ્ય નથી, તે સારવાર યોગ્ય છે અને આ સારવારનું પ્રાથમિક ધ્યેય એ આ રોગગ્રસ્ત દર્દીને જીવે ત્યાં સુધી ગુણવત્તાયુક્ત જીવન પ્રદાન કરવાનું હોય છે. તેનું મેનેજમેન્ટ એક લાંબાગાળાની બીમારી તરીકે કરવામાં આવે છે.

એમઆરઆઈ એટલે ચુંબકીય ક્ષેત્રોનો ઉપયોગ કરીને સ્તનની પેશીઓની વિગતવાર છબીઓ બનાવવા માટેની ઈમેજિંગ તકનીક.

મોલેક્યુલર ટેસ્ટિંગ એટલે જૈવિક માર્કર્સનું વિશ્લેષણ કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતી તકનીક, જેમાં જીવંત સજીવોના જિન (જેનેટિક મટેરીયલ) કે ડીએનએ અને આરએનએ જેવા અણુઓનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવે છે. આ પ્રકારનું પરીક્ષણ મુખ્યત્વે રોગનું નિદાન કરવા, રોગો સામેની સંવેદનશીલતા ચકાસવા, અને વ્યક્તિના જીન્સ અને જુદી-જુદી જૈવિક લાક્ષણિકતાઓને સમજવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે.

મોલેક્યુલર ટેસ્ટિંગમાં વિવિધ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ થાય છે, જેમ કે પીસીઆર (પોલીમેરેઝ ચેઇન રિએક્શન), નેક્સ્ટ જનરેશન સિક્વેન્સિંગ, અને હાઈબ્રિડાઈઝેશન. આ દ્વારા સંક્રમણ, જેનેટિક રોગો કે કેન્સર જેવા વિવિધ રોગોનું ત્વરિત અને સચોટ નિદાન શક્ય બને છે. આ ઉપરાંત કેન્સરમાં વ્યક્તિગત દર્દીઓ માટે કયો ઉપચાર શ્રેષ્ઠ કામ કરશે તે નક્કી કરવા માટે પણ મદદરૂપ થાય છે. ઉદાહરણ તરીકે ER PR HER 2 મોલેક્યુલર ટેસ્ટિંગ કહેવાય.

કીમોથેરપીના કારણે થયેલું નર્વ (ચેતાઓ)નું નુકસાન, જેની અસરથી હાથ અને પગમાં ઝનઝનાટી અથવા પીડા થાય છે.

આ એક જીનોમિક ટેસ્ટ (આનુવંશિક પરીક્ષણ), જે કેન્સરના રીકરન્સ (પુનરાગમન)નાં જોખમ અને પ્રારંભિક બ્રેસ્ટ કેન્સરમાં કીમોથેરપીના ફાયદાનો અંદાજ મેળવવામાં મદદરૂપ થાય છે.

પેલિએટિવ કેર એટલે કે ઉપશામક સારવાર જે અંતર્ગત દર્દીની વિશિષ્ટ તબીબી સંભાળ કે જે દર્દીના જીવનની ગુણવત્તા માટે વિક્ષેપકારક લક્ષણો અથવા આડઅસરોના સંચાલન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવે છે. આનો ઉપયોગ ગંભીર અથવા જીવલેણ પ્રકારની જીવનના અંતિમ તબક્કાની બીમારીમાં થાય છે અને તે દર્દીની પ્રાથમિક સારવારનો વિકલ્પ નથી. ઉપશામક સારવારનો ધ્યેય જીવનની ગુણવત્તાને પુનઃસ્થાપિત અથવા સાચવવાનો હોય છે.

પ્રોગ્નોસિસ એટલે કે પૂર્વાનુમાન : કેન્સર જેવી તબીબી સ્થિતિની સારવાર અને તેના પરિણામ વિશે ડૉક્ટરના અનુમાનને પ્રોગ્નોસિસ કહેવામાં આવે છે.

આ પ્રોજેસ્ટેરોનથી વધતો બ્રેસ્ટ કેન્સરનો એક પ્રકાર છે; તેનો હોર્મોન થેરપીથી ઈલાજ કરવામાં આવે છે.

ફિઝિયોથેરાપી એટલે શરીરની પેસિવ અને એક્ટિવ કસરતોની પદ્ધતિ, જે મસલ્સ (સ્નાયુઓ) અને જોઈંટ્સ (સાંધાઓ)ની શક્તિ, સુગમતા અને કાર્યક્ષમતા સુધારવામાં મદદરૂપ છે.

સ્તન કેન્સરમાં ફિઝિયોથેરાપી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે સર્જરી અને સારવાર પછી ઘણી વખત દર્દીઓને હલનચલન, શરીરમાં જકડાશ, અને દુખાવાની સમસ્યા અનુભવાય છે. ફિઝિયોથેરાપી આ પરિસ્થિતિઓમાં મદદરૂપ થાય છે અને નીચે મુજબના લાભ આપે છે:

1. દુખાવો અને જકડન ઘટાડે છે - ફિઝિયોથેરાપી કસરતો દર્દીના હાથ અને છાતીના વિસ્તારનાં સ્નાયુઓનો સ્થિતિસ્થાપકતા વધારવામાં મદદ કરે છે અને સર્જરીના ભાગે અથવા રેડિએશનથી થતી જકડાશ ઘટાડે છે.
2. શક્તિ અને મોબિલિટી વધારે છે - ફિઝિયોથેરાપી દ્વારા હળવી કસરતો અને ટેકનિકનો ઉપયોગ કરી હાથની અને ખભાની શક્તિ, લવચીકતા અને ગતિક્ષમતા સુધારવામાં મદદ મળે છે, જેની અસરકારકતા રોજિંદા કાર્યોમાં જોઈ શકાય છે.
3. લીમ્ફઈડીમા નિયંત્રણ - સ્તન કેન્સરની સર્જરી પછી હાથમાં લિંફેડેમા (સૂજન) થઈ શકે છે. ફિઝિયોથેરાપી દ્વારા ખાસ પ્રકારની મસાજ ટેકનિક્સ અને કસરતો આ સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
4. મનોબળ અને આત્મવિશ્વાસ - શરીરની ફિટનેસ અને શક્તિ સુધારતા, દર્દીઓમાં આત્મવિશ્વાસ અને સુખાકારીની ભાવના વધે છે.તે દર્દીને માનસિક રીતે પણ મજબૂત બનાવે છે, જેથી તેઓ સર્જરી અને સારવાર પછીનું જીવન વધુ આરામદાયક રીતે જીવી શકે.

રિકંસ્ટ્રક્શન એટલે કે સ્તનનું પુનઃનિર્માણ કે નવસર્જન - માસ્ટેક્ટોમી પછી સ્તન(ઓ)ને ફરીથી બનાવવા માટેની એક પ્રકારની કોસ્મેટિક સર્જરી. આમાં કેટલાક પ્રકારના પુનઃનિર્માણમાં ઇમ્પ્લાન્ટ્સ (સ્તન પ્રત્યારોપણ) નો ઉપયોગ થાય છે, જ્યારે અન્ય પ્રકારમાં સ્તન બનાવવા માટે દર્દીનાં પોતાના શરીરમાંથી ફેટી પેશીઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે છે (જેમ કે પેટ, નિતંબ અથવા જાંઘની આંતરિક પેશીઓ). સ્તનની પુનઃનિર્માણ સર્જરી મેસ્ટેક્ટોમી વખતે જ અથવા મહિનાઓ કે વર્ષો પછી પણ થઈ શકે છે.

રીકરન્સ એટલે કે પુનરાવૃત્તિ કે પુનરાગમન. જ્યારે સ્તન કેન્સર પ્રારંભિક સારવાર પૂર્ણ કર્યા પછી પાછું આવે છે ( ફરીથી થાય છે) , ત્યારે તેને રીકરન્સ કહેવામાં આવે છે.

1. લોકલ (સ્થાનિક) પુનરાવૃત્તિ: સ્તન કેન્સર એ જ સ્તનમાં મૂળ ગાંઠની જગ્યા એ જ પરત આવે છે.
2. રિજીયોનલ (પ્રાદેશિક) પુનરાવૃત્તિ: સ્તન કેન્સર મૂળ સ્થળની નજીક, બગલ અથવા કોલરબોનમાં લસિકા ગાંઠોમાં પરત આવે છે.
3. ડીસ્ટન્ટ (દૂર ની) પુનરાવૃત્તિ: સ્તન કેન્સર મૂળ ગાંઠથી શરીરના અન્ય ભાગોમાં, જેમ કે હાડકાં, ફેફસાં, લીવર અથવા મગજમાં પાછું આવે છે અથવા ફેલાય છે. મેટાસ્ટેટિક સ્તન કેન્સર (MBC), અથવા સ્ટેજ 4 સ્તન કેન્સર, સ્તન કેન્સરનું દૂરવર્તી પુનરાવર્તન કહેવાય છે.

રેડ ડેવિલ, કીમોથેરાપી દવા ડોક્સોરુબીસિનને તેના વિશિષ્ટ લાલ રંગને કારણે અને કારણ કે તે દર્દીઓમાં વાળ ખરવા, ઉબકા અને ઉલ્ટી જેવી ગંભીર આડઅસર કરી શકે છે, તે કારણસર સામાન્ય રીતે "રેડ ડેવિલ" તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

રેમીશન એટલે તે સમયગાળો જેમાં કેન્સર સારવારને પ્રતિસાદ આપે છે અને નિયંત્રણમાં હોય છે.

સ્તનકેન્સર માં સેન્ટિનલ નોડ બાયોપ્સી એ એક મહત્વપૂર્ણ પ્રક્રિયા છે, જેનાથી કેન્સર ફેલાયાનું ચકાસી શકાય છે. આ પદ્ધતિમાં, પ્રાથમિક લિમ્ફનોડ (સેન્ટિનલ નોડ) શોધીને તેને પરીક્ષણ માટે દૂર કરવામાં આવે છે.

સર્જન પ્રથમ સેન્ટિનલ નોડની ઓળખ કરવા માટે છાતીના વિસ્તાર કે ટ્યુમરમાં એક વિશિષ્ટ રંગ અથવા રેડિયોએક્ટિવ ડાઈ ઇન્જેક્ટ કરે છે. આ રંગ અથવા ડાઈ લિંફ નોડ્સ સુધી પહોંચે છે, જેથી સર્જન સેન્ટિનલ નોડને ઓળખી શકે છે. પછી તેને કાઢી ને માઈક્રોસ્કોપ હેઠળ તપાસવામાં આવે છે કે તેમાં કેન્સરનાં કોષો છે કે નહીં.

જો સેન્ટિનલ નોડમાં કેન્સર જોવા મળે, તો કેન્સરના અન્ય લિમ્ફ નોડ્સમાં ફેલાવાનો સંકેત મળી શકે છે, અને તેથી વધુ આક્રમક સારવાર જરૂરી બની શકે છે.

જો સેન્ટિનલ નોડ બાયોપસી નકારાત્મક આવે, તો અન્ય લિમ્ફ નોડ્સ દૂર કરવાની જરૂર રહેતી નથી, જેનાથી દર્દી ઝડપથી સાજો થઈ શકે છે અને પડખાં અથવા હાથમાં અનાવશ્યક સોજો આવવાની સમસ્યામાં ઘટાડો થાય છે.

આ પદ્ધતિ દર્દીઓ માટે વધુ સલામત અને ઓછા જોખમવાળી માનવામાં આવે છે.

સેન્ટિનલ નોડ બાયોપસી સ્તનકેન્સરના દર્દીઓની સારવારમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપે છે, કારણ કે તે સચોટ રીતે કેન્સર ફેલાવાની માહિતી આપે છે અને વધુ સચોટ અને વૈજ્ઞાનિક રીતે સારવારનું માર્ગદર્શન આપે છે.

સર્વાઈવરશિપ પ્લાન એટલે સારવાર બાદ ભૂતપૂર્વ કેન્સરના દર્દીઓ માટેની સંભાળ અને નિયંત્રણ યોજનાઓ, જેમાં લક્ષણોની તપાસ અને પુનરાગમનનું જોખમ ઘટાડવા માટેની માર્ગદર્શિકાનો સમાવેશ થાય છે.

સ્તન કેન્સરના દર્દીઓ અને વિજેતાઓને જરૂરી માહિતી અને ભાવનાત્મક સહાય આપતા સમુદાય કક્ષાના જૂથ એટલે સપોર્ટ ગ્રુપ્સ.

ટારગેટેડ થેરાપી એટલે કે લક્ષિત ઉપચાર. તેને જૈવિક ટાર્ગેટેડ થેરાપી પણ કહેવાય છે, આ થેરાપી કેન્સર કોષો પરનાં ચોક્કસ પ્રોટીનને લક્ષ્ય બનાવે છે જે કેન્સરનો વ્યાપ વધારવામાં કે ફેલાવવામાં કારણભૂત હોય છે. આ થેરાપીની લક્ષિત દવાઓ કેન્સરગ્રસ્ત કોષોની વૃદ્ધિને નષ્ટ કરવા અથવા ધીમું કરવાનું કામ કરે છે.

થ્રાઇવર એ સામાન્ય રીતે મેટાસ્ટેટિક સ્તન કેન્સરના દર્દીઓ દ્વારા પોતાને વર્ણવવા માટે વપરાતો શબ્દ છે. મેટાસ્ટેટિક બ્રેસ્ટ કેન્સર સમુદાયના કેન્સર વિજેતા લોકો માટે આ શબ્દ પ્રયોજાય છે.

ટ્રિપલ નેગેટિવ સ્તન કેન્સર (TNBC) એ સ્તન કેન્સરનો એક પ્રકાર જેમાં કેન્સરની ગાંઠમાં કેન્સરની વૃદ્ધિ માટે જાણીતા ત્રણ સૌથી સામાન્ય રીસેપ્ટર્સ-એસ્ટ્રોજન, પ્રોજેસ્ટેરોન અને HER2/neu જનીન હાજર હોતા નથી. TNBC માટે હોર્મોન ઉપચાર અસરકારક નથી, પસંદગીની સારવાર સાથે વિકલ્પ કીમોથેરાપી છે.

ટ્યુમર એટલે કે ગાંઠ. અસામાન્ય પેશીઓનો સમૂહ. ગાંઠ બિનાઇન એટલે કે સૌમ્ય (કેન્સર વગરની) અથવા હાનિકારક (કેન્સરયુક્ત) હોઈ શકે છે.

ટીએનએમ સ્ટેજિંગ એટલે કેન્સરના ટ્યુમર ( ગાંઠ) ના આકાર, નોડ્સની સંખ્યા અને મેટાસ્ટેસિસ આધારે કેન્સરના ફેલાવાનો પ્રારંભ રજૂ કરવા માટેની પ્રણાલી.